Placyd Koń Placyd Koń
122
BLOG

Krzyż Jezusa był zamiast radości czy dla radości?

Placyd Koń Placyd Koń Religia Obserwuj temat Obserwuj notkę 3

„Wszelkie karcenie na razie nie wydaje się radosne, ale smutne, potem jednak przynosi tym, którzy go doświadczyli, błogi plon sprawiedliwości”(Hbr 12:11 BT).

***

Pytanie w tytule odnosi się do wersetu Hbr 12:2. Jest on różnie tłumaczony. Poniżej cztery przykłady:

„Patrzmy na Jezusa, który nam w wierze przewodzi i ją wydoskonala. On to zamiast (ἀντὶ, czyt.: anti) radości, którą Mu obiecywano(προκειμένης, czyt.: prokeimenes), przecierpiał krzyż, nie bacząc na jegohańbę, i zasiadł po prawicy tronu Boga” (Biblia Tysiąclecia).

„Patrząc na Jezusa, wodza i dokończyciela wiary, który dla(ἀντὶ) wystawionej (προκειμένης) sobie radości, podjął krzyż, wzgardziwszy sromotę, i usiadł na prawicy stolicy Bożej” (Biblia Gdańska, 1663 r.).

„Patrząc na Jezusa, twórcę i dokończyciela wiary, który z powodu(ἀντὶ) przygotowanej (προκειμένης) mu radości wycierpiał krzyż, nie zważając na hańbę, i zasiadł po prawicy tronu Boga” (Uwspółcześniona Biblia Gdańska, 2009 r.).

„Utkwijmy wzrok w Jezusie, w Tym, który wzbudza i doskonali wiarę, i który ze względu(ἀντὶ) na czekającą (προκειμένης) Go radość wycierpiał krzyż, nie zważając na hańbę, i zajął miejsce po prawej stronie tronu Boga” (Nowe Przymierze).

Zasadnicza różnica pomiędzy tymi wersjami wynika z różnych tłumaczeń dwóch słów greckich: ἀντὶ i προκειμένης (forma podstawowa: πρόκειμαι, czyt.: prokeimai). Timophy Friberg, autor “Analytical Lexicon of the Greek New Testament” wyjaśnie znaczenie tych słów w następujący sposób:

2262 ἀντί przyimek łączący się z dopełniaczem, pierwotnie [w grece klasycznej] odnosił się do miejsca naprzeciwko; w sensie przenośnym w NT (1) dla wskazania podmiany: zamiast, w miejsce (Łk 11:11; Mt 20:28 i Mk 10:45 przynależy tu też; J 1:16 wskazuje podmianę sukcesywną); (2) dla wskazania, że jedna rzecz jest ekwiwalentem innej: za, jako, w miejsce (1 Kor 11:15); (3) w sensie ὑπέρ dla, ze względu na (Mt 17: 27); (4) dla oznaczenia przyczyny: ἀ. τούτου dlatego, z tej przyczyny (Ef 5:31);  ἀνθ ὧν ponieważ, dlatego, że(Łk 1, 20; (5) dla wskazania rezultatu ἀνθ ὧν, sugerując, że jedna rzecz wynika z drugiej więc, dlatego(Łk 12:3).[1]

23080 πρόκειμαι (1) leżeć przed, być wystawionym na publiczny widok; o ciałach umarłych być wystawionym na widok; o zburzonych miastach ukazanych jako przykład istnieć dla wszystkich, aby mogli zobaczyć(Jud 7); (2) w sensie przenośnym, o zaplanowanym celu lub szansie leżeć przed, być widocznym(Hbr 12:1); (3) o postawie być w danym miejscu, być obecnym(2 Kor 8:12).[2]

Wszystkie przytoczone powyżej tłumaczenia uwzględniają znaczenie leksykalne wyróżnionych słów. Jednak zarówno kontekst mniejszy (werset 12:2), jak i większy tego wersetu uwzględniający cały poprzedni rozdział i rozdział dwunasty Listu do Hebrajczyków, czy wreszcie całego Pisma św., przekonują mnie, że te protestanckie tłumaczenia lepiej oddają myśl autora natchnionego. Rozdział jedenasty ukazuje bowiem szereg postaci z przeszłości Izraela podanych jako przykłady wytrwałości w wierze.  A wytrwali oni w wierze właśnie dlatego, że nie koncentrowali się na tym, co widzialne, ale raczej „przez wiarę” (lub: „w wierze”) wpatrywali się w to, co niewidzialne. „W wierze pomarli oni wszyscy, nie osiągnąwszy tego, co im przyrzeczono, lecz patrzyli na to z daleka i pozdrawiali, uznawszy siebie za gości i pielgrzymów na tej ziemi. Ci bowiem, co tak mówią, okazują, że szukają ojczyzny. Gdyby zaś tę wspominali, z której wyszli, znaleźliby sposobność powrotu do niej. Teraz zaś do lepszej dążą, to jest do niebieskiej.” (Hbr 11:13-16 BT). Wszyscy ci bohaterowie ST, przykłady wiary, umieli zrezygnować z ulotnej rozkoszy grzechu, aby raczej cierpieć dla niebieskiej ojczyzny. I ta sama myśl zawarta jest w interesującym nas wersecie (Hbr 12:2). W nim autor wzywa słuchaczy (lub czytelników) do wpatrywania się w Jezusa, który „dla przygotowanej (czekającej na Niego po cierpieniach krzyża) Mu radości podjął krzyż, nie bacząc na jego hańbę, i zasiadł  po prawicy tronu Boga”. Moim zdaniem, taki sens tego wersetu lepiej wkomponowuje się w argumentację autora zawartą w tych dwóch rozdziałach (11 i 12), a także wierniej odpowiada temu, co było zapowiedziane o Panu i Jego zbawczym cierpieniu (krzyż) już w ST:

„Spodobało się Panu zmiażdżyć Go cierpieniem. Jeśli On wyda swe życie na ofiarę za grzechy, ujrzy potomstwo, dni swe przedłuży, a wola Pańska spełni się przez Niego. Po udrękach swej duszy, ujrzy światło i nim się nasyci. Zacny mój Sługa usprawiedliwi wielu, ich nieprawości On sam dźwigać będzie. Dlatego w nagrodę przydzielę Mu tłumy, i posiądzie możnych jako zdobycz, za to, że Siebie na śmierć ofiarował i policzony został pomiędzy przestępców.” (Iz 53:10-12 BT).

Akurat tak się składa, że z tych czterech przytoczonych powyżej tłumaczeń wersetu Hbr 12:2, protestanckie są tymi, które lepiej oddają myśl autora Listu do Hebrajczyków. Niestety, nie mam dostępu do innych polskich wydań katolickich ani do piątego wydania Tysiąclatki. Mam za to dostęp do elektronicznej wersji zarówno łacińskiej (Nova Vulgata – typiczne tłumaczenie łacińskie), jak i angielskiej (New American Bible) oraz niemieckiej (Einheitsübersetzung), które stanowią podstawę dla lekcjonarzy katolickich w języku angielskim i niemieckim (podobnie jak BT dla polskiego). Wszystkie one zgodnie wyrażają sens: „Jezus dla (lub: ze względu na) czekającej Go radości, podjął krzyż”:

„…qui pro gaudio sibi proposito sustinuit crucem…” (Nova Vulgata).

For the sake of the joy that lay before him he endured the cross…” (New American Bible).

„Er hat angesichts der vor ihm liegenden Freude das Kreuz auf sich genommen“ (Einheitsübersetzung).


[1] 2262 ἀντί preposition with the genitive, originally with a local sense over against, opposite; used figuratively in the NT (1) to indicate a replacement instead of, in place of(LU 11.11; MT 20.28 and MK 10.45 also belong here; JN 1.16 indicates a successive replacement); (2) to indicate one thing as equivalent to another for, as, in place of(1C 11.15); (3) in the sense of ὑπέρ on behalf of, for, for the sake of(MT 17.27); (4) to indicate a cause: . τούτου for this reason, that is why(EP 5.31); ἀνθ ὧν because, in return for which(LU 1.20); (5) to indicate a result ἀνθ ὧν, implying one thing for another so then, therefore(LU 12.3).

[2] 23080 πρόκειμαι (1) lie before, be on public display; of dead bodies be exposed to view; of destroyed cities exhibited as an example exist for all to see(JU 7); (2) figuratively, of a prescribed goal or prospect lie ahead, be set before(HE 12.1); (3) of an attitude be present, be there(2C 8.12).

Placyd Koń
O mnie Placyd Koń

Nowości od blogera

Komentarze

Inne tematy w dziale Społeczeństwo